کد مطلب:2095 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:11

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

چرا بعضي از نوجوانان و جوانان كه بسيار به آداب اسلامي پايبند مي شوند و بر انجام بعضي احكام بسيار دقت به خرج مي دهند دچار بيماري هاي رواني مي شوند؟! كم حرف مي شوند و در جامعه منزوي و بدون دوست باقي مي مانند و همين زمينه ساز بيماري هاي روحي و رواني در آنان مي شود. لطفاً در اين خصوص توضيح دهيد.

انزوا طلبي اين افراد ناشي از تربيت ناصحيح مربيان است. نتيجة تقويت يك بُعد و ناديده گرفتن ابعاد ديگر اسلام، كشيده شدن به سمت و سوي خاصي از اسلام است، در حالي كه اگر به كودكان و نوجوانان توجه داده شود كه دين منحصر به برخي واجبات عبادي نيست بلكه دين سراسر زندگي انسان را در بر مي گيرد و چون روحي بايد در كالبد حيات بشري دميده شود، تحصيل معاش، كسب علم، معاشرت با مردم و ... از اجزاي جدا نشدني اسلام اند، در نتيجه اينان هرگز به انزوا و گوشه گيري روي نمي آورند.

وظيفة مربيان، از جمله والدين است كه به كودكان و نوجوانان بگويند اسلام دين جامعي است كه به همة ابعاد وجودي انسان نظر دارد بايد آداب اجتماعي اسلام را به آن ها تفهيم نمايند. در اين صورت همةخوبي ها و ارزش ها را در تنها نمي بينند.

متأسفانه در جامعه شاهد روش هاي افراطي و تفريطي هستيم. بعضي از افراد از انجام تكاليف فردي غافل اند و تنها به وظايف اجتماعي مي انديشند، مثلاً اهل خير و نيكوكاري اند، حسن همدردي آن ها در جهت كمك به تهيدستان و رسيدگي به مردم بسيار قوي و قابل تحسين است ولي از انجام عبادات مثل نماز و روزه ابا مي ورزند! بر عكس افرادي اهل عبادت و سير و سلوك اند اما آداب اجتماعي را كنار گذاشته اند. هر دو روش از نظر اسلام مردود است و اتخاذ هر كدام از اين دو ناشي از ناداني است. امام علي(ع) مي فرمايد: لا يري الجاهل إلاّ معزطاً او مفرّطاً؛[22]نادان يا سهل انگاري مي كند و يا تند روي دارد. مقصر اصلي را مربياني مي دانيم كه يك سويه اسلام را معرفي كرده اند و بر مقوله هايي مانند: زهد و قناعت و سكوت تأكيد داشته اند و از مقوله هاي مهمي مانند: خدمت به خلق، حُسن خُلق، صلة رحم و ديدار برادران مؤمن غافل مانده اند. اگر اسلام آن طوري كه سهت معرفي شود و مسلمانان به همة احكام اسلامي پاي بند باشند، شاهد انسان هاي خواهيم بود كه در همه جهات به كمال رسيده اند. استاد مطهري مي گويد: انسان كامل يعني انساين كه قهرمان همة ارزش هاي انساني است. در همه ميدان هاي انسانيت قهرمان است. ما اين درس را بايد بياموزيم كه اشتباه نكنيم فقط يك ارزش را بگيريم و ارزش هاي ديگر را فراموش كنيم. ما نمي توانيم در همة ارزش ها قهرمان باشيم ولي در حدي كه مي توانيم بايد همة ارزش ها را با يكديگر داشته باشيم. اگر انسان كامل نيستيم لااقل انسان متعادل باشيم.آن وقت است كه به صورت يك مسلمان واقعي در همه ميدان ها در مي آييم.[23] قرآن مجيد در توصيف پيامبر(ص) و تربيت شدگان مكتب آن حضرت مي فرمايد: آنان در مقابل دشمنان حق محكم و با صلابت و در برابر برادرانشان مهربان اند. آن ها را مي بيني در حالي كه ركوع و سجده مي كنند و در پي فضل و رضاي الهي اند.[24]

در اين آيه در كنار عبادت خدا جهاد با كفار مطرح شده است، پس مؤمن نبايد عبادت گراي جامعه گريز باشد. در اوصاف اصحاب حضرت حجت(ع) آمده است: رهبان بالّليل و اليوث بالنّهار؛ راهبان شب و شيران روزند.[25]

سيرة عملي معصومان(ع) گوياي اين حقيقت است. امام علي(ع) كه عبادتش زبان زد عام و خاص است حتي در حال عبادت از فقير غافل نمي ماند و در حال ركوع انگشتر خود را به سائل مي دهد و آية إنما الله و رسوله والّذين يقيمون الصلاه و يؤتون الزكاه و هم راكعون.[26] دربارة حضرت گفته اند:

هوا البكّاء في المحراب ليلاً هو الضحّاك ان جدّالضراب؛[27]

او است كه در محراب عبادت بسيار گريان و در ميدان نبرد بسيار خندان است.

بنابراين بر گويندگان و خطبا و مربيان جامعه است كه اسلام را با تمام ابعادش معرفي كنند. در اين صورت تربيت شدگان جامعه مانند نوجوانان و جوانان از افراط و تفريط برحذر مانده و دچار انزوا طلبي و بيماري هاي روحي نخواهند شد.





[22] نهج البلاغه، فيض الاسلام، قصار 67.

[23] انسان كامل، ص 45.

[24] فتح (28) آية 28.

[25] سفينه البحار، ج 2، ص 12.

[26] مائده (5) آية 55.

[27] الغدير، ج 4، ص 26.